ARABESK YAŞAMDA AŞK

Türk Sineması’na gerek müziği gerek oyuncuları gerek ise senaryosu ile akıllara kazınmış en önemli Türk filmlerinden biridir Sultan. Başrollerinde Bulut Aras, Türkan Şoray Adile Naşit ve Erdal Özyağcılar gibi önemli isimler oynar. Oyunculuğunun ardından yönetmenliğe geçiş yapan Kartal Tibet’in ilk filmlerinden biridir. İlk bakışta aşk filmi gibi görülse de Türk Sineması’nın en toplumsal filmlerinden biridir. O yıllarda gecekondulaşma sorunu olduğu için filmde bu konuya ağırlık verilir. Gecekondulaşma terimi aslında o yıllarda köyden kente göçlerin bir sonucudur. Gelir durumu düşük insanların konut sorununu aşmak için kullandıkları bir çözümdür. Filmde dört çocuğuna bakmak zorunda kalan Sultan’ın yaşadığı mahallede muhtarın oğlu Kemal (Bulut Aras) ile yaşadığı aşk anlatılmaktadır. Sultan eşini kaybetmiş ve çocuklarına bakmak zorunda kalan bir annedir. Geçimini sağlamak için gündelik ev işleri yapmaya gider. Sultan ve arkadaşları yaşadıkları durumdan şikayetçidir. Sultan’ın tek derdi geçinmektir. Fakat Kemal Sultan’a görür görmez âşık olur. Sultan dul olduğu için muhtar bu duruma onay vermez. Birlikte geçirilen vakitler sonucunda Kemal tarafından söylenen yalanlar sonrası Sultan’ın da gönlü genç minibüsçüye kaymaya başlar fakat genç kadının birlikte olmaları için bir şartı vardır. O da evlenmek. Kemal’in böyle bir niyeti olmasa da Sultan’ı kandırır. Sultan âşık olmuştur ama âşık olduğu kişi doğru biri midir? Kemal’in söylediği yeni yalanların ortaya çıkması ve tüm bu yalanlar söylenirken Kemal’in muhtar babasının ise (İhsan Yüce) mahalleliyi yok sayarak bulundukları yeri bölgenin ikinci boğaz köprüsünün yapımı sırasında değerleneceğini duyan arsa rantiyecilerine gizlice satması, Sultan’ın zaten var olan dertleri arasına aldatılmışlık hissi de eklenir. Güven duygusu zedelenmiştir. Muhtar Sultan’ın bu dertlerine taşınma zorunluluğunu da ekler. Sultan’la geçirdiği anlar sonucunda genç kadına duyduğu arzusunun aşka dönüştüğünü anlayan Kemal, babasının yaptıklarına onay vermeyip onu reddetmesi ve sevdiği kadınla birlikte olmak için onunla birlikte başka bir yere göç etmesi ise Sultan’ın hayat yolundaki yalnızlığının sona ermesini sağlar. Film romantik anlamda mutlu sonla bitse de Sultan kendi elleriyle yaptığı gecekondusunu kendi elleriyle yıkmak zorunda kalır. Filmde arabesk müzik kullanımı yaygındır. Çünkü arabesk müzik zorluğun bir yansımasıdır. Dinleyen insanların derdinden anlayan bir semboldür. Şener Şen’in Bahtiyar bakkal karakteri unutulmazlar arasındadır. Türk Sineması’nda Gülen Adam filminde de gecekondulaşma sorununa değinilmiştir. Sultan filmi Cahit Berkay’ın unutulmaz melodileri ve final sahnesi ile Türk Sineması’nın en güzel sahnelerinden biridir. Kartal Tibet zaman zaman yakın plan çekimler ile duygu durumunu iyi yansıtmış, filmin müzikleri ile dramatik etkiyi arttırmıştır.

MELTEM DEMİRKIRAN / RADYO PROGRAMCISI FİLM ELEŞTİRMENİ